4 Aanslagen per minuut

Afgelopen week is Duitsland vier keer opgeschrikt door een aanslag. Het volk is verontwaardigd en schreeuwt mijn tijdlijn op twitter vol. Twitter blijkt telkens weer sneller dan de traditionele media. Samen met de afschuw stroomt Twitter vol met berichten dat er een apocalyptische tijd aankomt voor West-Europa. 

Aan de andere kant roepen de politie en overheid om mediastilte. Om het onderzoek niet te dwarsbomen met filmpjes op twitter en misinterpretaties. Het helpt niet, de stroom desinformatie en informatie is niet tegen te houden.

De afschuw verplaatst zich snel naar de oorzaak in de ogen van de reaguurders, naar de vluchtelingenstroom en de toestroom van de Islam in onze contreien. Persoonlijk vind ik dit onzin. Maar het is makkelijk om deze macabere gruwelen te linken aan een gezamenlijke nationale vijand, en voor het gemak de Islam in een adem te koppelen aan het gedrocht ISIS.

We weten maar al te goed dat ISIS de gewoonte en kracht heeft bezetenen aan te trekken, als een vernietigende magneet. ISIS was nooit erg zichtbaar in het westen, maar de uiterlijke vormen zijn er nu wel wel en komen steeds meer in onze nabijheid.De duivel manifesteert zich nu ook met een moordende vrachtwagen, machete en rugzakbom. Met bezetenen die hun sadistische woede laten resulteren in het einde ter tijden. Met geweld als voornaamste kenmerk van hun geloof. Tenminste als dat geloof mag heten.

Mag ik concluderen dat het modern terrorisme de kenmerken heeft van dezelfde bezetenheid als in de donkere middeleeuwen en zijn opgetekend in de werken van bijvoorbeeld Jeroen Bosch en die van het einde ter tijden van Fra Angelico.

Op de televisie zie je nu zonder terughoudendheid van eindredacties de indringende beelden van de hedendaagse hel veroorzaakt door figuranten die door Bosch perfect zouden kunnen worden opgetekend. Bosch was meester in het tonen van bezetenen, zijn schilderijen en tekeningen waar de duistere kant van onze psyche worden getoond hangen overal in de wereld. Wat dat betreft kiest de NOS voor hetzelfde als Bosch 500 jaar geleden deed. De mens confronteren met zijn eigen demonische trekken, in alle naaktheid van ons bestaan. De tentoonstelling in het afgelopen Jeroen Boschjaar was al maanden van te voren uitverkocht.

We weten dat de mens heeft altijd al van wrede taferelen gehouden. Kijk naar het stierenvechten in de Spaanse Arena’s of zie bloederige films als de ‘Hunger Games’, waar we op een geciviliseerde manier kijken naar hoe tientallen ‘gangsters’ worden afgeslacht. ‘Stream’ maar eens een vroege ‘Tarantino’ of ‘De Sade’, waar het volkse plezier in het houden van executies en smerigheid wordt gevierd. Het is verleidelijk als ‘bezetene’ aan het spel mee te doen.

Veel foute leiders laten zich door de eeuwen heen zich vergezellen door mooie (vaak tijdelijke) schonen. Als ultieme jachttrofeeën. Het is geen toeval dat in de Islamitische cultuur de duivel een figuur is, altijd vergezeld door beeldschone vrouwen.

Wat ik leer is dat de wereld van 500 jaar geleden niet veel anders is dan nu. Dat de lust om te doden misschien verborgen zit in een computerspelletje of den app waar je lelijke Pokemons mee vangt in de straat van je buurman.

In die twitter-tijdlijn van het begin van deze column, wordt de misère bij de vreemdeling gelegd. Dat zie je door de eeuwen heen En of het nu Arabieren, Mexicanen of Afghanen zijn, dat maakt niet uit. Als het maar mensen zijn, die er niet uitzien als ‘ons soort’. En niet spreken in ‘onze taal’. Barbaren zijn het.

Die vreemdeling, als vijand van de staat, wordt dan vaak afgebeeld met een gemeen of grotesk uiterlijk. Ik noem het de karikaturen van de angst voor het onbekende. Die figuren? Dat waren bijvoorbeeld de Joden, die door de eeuwen heen verbeeld werden als onaardig uitziende mannen met een kenmerkende neus. In moderne films zie je demonen terug als angstwekkende karikaturen. Bezeten mensen vooral, uit op macht en bezit, niet gespeend van een grote eigendunk.

En nu is het blijkbaar de Islam (en in het kielzog dus alle vluchtelingen) die ons de Apocalyps inzuigt. Terwijl elk weldenkend mens snapt dat 99,9 procent van alle vluchtelingen is op de vlucht voor het terrorisme van ISIS in hun eigen land, dezelfde misère die wij nu terugzien in Duitsland en Frankrijk. In die echte vluchteling, daar zit geen greintje terrorist in.

Terugkomend op die rap vollopende twitterlijn van mij. Ik zie daar ook het gebrek aan een volwassen antwoord van de publieke media op die hoeveelheid desinformatie. Zij kunnen juist het wederwoord bieden, en de angstaanjagers hun eigen spiegel voorhouden. Dat gemis aan spiegelen en de jacht op sensatie, dat raakt de ethiek van het communicatievak, dat maakt mij bang.

n.b. Mijn gedachten zijn bij al die slachtoffers.