Wat meer oogkleppen zou de politiek goed doen. Niet te snel overal op in gaan, denk je weleens. Maar er zijn politici die teveel oogkleppen hebben, of eigenlijk geblinddoekt door Nederland lopen.
Ik merk dat burgerinvloed bij populisten een illusie is. Populisten M/V laten zich niet (bij)sturen. die hebben hun eigen doelen, waarden, ego’s, denkbeelden en frustraties. En die ego’s zoeken lotgenoten op, partijgenoten, ja-knikkers en de blauwe jasjes in de tweede laag (ik hoop dat u toevallig geen blauw jasje aan heeft, een bruin jasje is beter). Het is een vorm van half-vraagsturing. De populist ziet zichzelf als verlengstuk van de burger. Keer op keer hoor je dezelfde groef in de plaat: ‘We spreken de taal van het volk. We zijn het volk.’ Vraag je om inhoud krijg je steevast in het schimmige debat: ‘Ach, het is toch een beetje brood en spelen.’ Het is een schijnbare steun van de populist. Om bang van te worden. Want de geschiedenis wijst uit dat veel beloften niet worden nagekomen. Een buitenlands voorbeeld? Nu Berlusconi weer in the picture is? Hij zou na de aardbeving alle dorpen binnen korte tijd herbouwen? En ga zo maar door.
In ons kikkerland lopen ook een aantal Berlusconi’s en Berluscona’s rond. Een binnenlands voorbeeld? Ik kijk wel uit. U kent ze. Benoem ik ze, dan krijg ik al die ja-knikkers achter me aan. En al die slijmjurken en slijmjasjes. De nieuwe populist, ik noem hem voor het gemak Judas (omdat de definitie ‘de man die het bloed onder de nagels van zijn opponenten vandaan haalt’ zo een lang woord is dat ik dit mijn lezers niet kan aandoen). Van nieuw populisme is sprake als er een probleem op tafel ligt waarover de Judus niet op een onafhankelijke basis en beargumenteerde manier een beslissing over wil nemen. Ze kunnen het namelijk wel. Maar ja, dan ben je geen nieuwe populist meer. Lekker judassen. zo leuk. En dat is het probleem.
De nieuwe populistische politiek mist gezamenlijkheid. Het samen oplossen, het samen doen. Het is immers makkelijker iedereen te schofferen dan te kijken naar wat de beste oplossing is voor het probleem. Wat me verder opvalt is dat de judassen of de jodokussen (eigenlijk ook wel een goed naam) dingen beloven die ze niet op kunnen oplossen, omdat ze die helemaal niet willen oplossen. Het is verkiezingsretoriek. Gebaseerd op angst. Angst voor de burger. En daardoor de burger angst aanpratend. Een vicieuze cirkel. De joviale populist heeft allang afgedaan. Het spel wordt allang niet meer joviaal gespeeld. Ze hebben angst voor de eigen politieke carriëre omdat ze door de judas wordt ingehaald.
Een goed politicus dient de burger serieus te nemen, wetend wat de sentimenten zijn, maar zich niet populistisch gedragen. Het pluche van de oude joviale populist verslijt langzaam. Het pluche van de Judas is van diepzwart leer. Burgers willen maar al te graag afstand van deze judas-politiek. Maar ze worden gemanipuleerd. Burgers willen van nature al eigenlijk helemaal geen politiek en al zeker geen populisme. Ze willen oplossingen en daarbij helpen. Gezamenlijk oplossingen zoeken, desnoods zonder de politiek.
De nieuwe populist wordt gelukkig vanzelf een oude populist. En het zwart leer wordt vanzelf pluche. Kijk naar Berlusconi. De tijd lost het op. De tijdskromme gaat steeds sneller voor deze oude rakker. Nu helpt een facelift nog even, en zijn hondjes als afleidingsmanouvre.
Ergo. Het wordt tijd dat burgers zelf maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Hernieuwd burgerschap. Maar dan op de voorwaarden van de burger. Met de politiek op flinke afstand. Tenzij er een politiek opstaat dat echt wil gaan samenbouwen. Anders blijven ze maar in hun eigen achterkamertjes. In hun eigen verdonkhoekjes. Ik ben klaar met het gejudas. Afstand creëren tussen politiek en burger lijkt me perfect. Maar de oogkleppen zou ik eerder aan de burger schenken.
Kanteldenker 