Hoe vis je de juiste communicatieprofessional uit een vijver vol vreemde eenden?
Beste communicatiemanager, HR-manager en crisisbaas. U weet, er vindt een grote deceptie plaats. De oude economie met hun vastgeroeste top-down structuren en communicatiemodellen zit in de winter van haar bestaan. Waar het laatste dozijn woudreuzen (lees communicatiebureaus en overheden) nog inzet op de overleden reputatie-, participatiemodellen en beroepsprofielen van rond het tweede millennium, zie je een nieuwe ploeg professionals een hernieuwde moraal creëren. Die zien in dat de participatieladder sec inzetten als instrument om de plannen van de eigen wethouder in te dekken niet meer werkt. Of weerstand hebben tegen het inzetten van op propaganda lijkende methodieken die ethisch gezien niet meer door de beugel kunnen.
Moraliteit staan nu bovenaan in ons vak
Het moreel leiderschap wordt gelukkig meer en meer omarmd. Niet in het minst aangezwengeld door een variëteit aan ‘querulanten’, klokkenluiders en onderzoeksjournalisten als Eric Smit van Follow the Money en Rob Wijnberg van de Correspondent. Eind jaren zeventig nam Europa de code van Athene aan, een morele code op het terrein van intellectuele, sociale en morele behoeften van de Europees burger en daarbij de inzet van de overheid om transparant, eerlijk, betrouwbaar, tijdig en volledigheid te zijn in de relatie met de burger. Met uiteraard de daarbij horende competenties. Ik merk een revival van deze grondwaarden in het vak en de wil van velen het moreel beter te doen dan de afgelopen 25 jaar.
Leven lang leren zorgt voor professionals die bij de tijdgeest horen
In dit decennium van transitie wordt ons ‘vak’ eindelijk goed opgeschud. Veel burgers zijn misschien niet herkenbaar als gilets jeune, maar ook zij laten zich niet meer afschepen met ‘nep’-verhalen van overheid of bedrijf. Er is ‘disruptief burgerschap’ ontstaan zegt bestuursadviseur Steven de Waal. Een zelfsturende burger die met gemak het kaf van het koren kan scheiden. Hoe? Omdat hij zijn eigen experts en expertise meeneemt (zie noot 1). Communicatieprofessionals hebben tegenwoordig andere verantwoordelijkheden en rollen in vergelijking met een paar jaar geleden. Niet enkel generalistischer, maar ook specifieker. Zoals de opmerkelijke functie van een participatiemanager die ik laatst op een vacature bij een gemeente zag langskomen. Vooral het hebben van unieke vaardigheden, expertise, organisatie-sensitiviteit wordt geprezen. Niet rechtlijnig opereren volgens het boekje, maar de situatie laten bepalen. Het huidig kabinet ziet dat ook en zet qua beleid stevig in op het programma ‘Een leven lang leren’.
Waarderen van de communicatieprofessional
Nu diverse aanpalende branches zich al en masse laten certificeren, zal ook de communicatiesector er niet aan ontkomen zich terdege te vergewissen van welke scholingsinstrumenten bij-de-tijd zijn en welke niet meer. De wildgroei in allerhande bekostigde en onbekostigde opleidingen is langzaam tot staan gebracht. Het is goed om verder te kijken en te zien wat de juiste kerncompetenties zijn in de moderne tijd. Je kunt deze sowieso al toetsen aan recent ontwikkelde branchestandaards in een nieuw communicatieregister (zie https://www.commtop.nl/certificering-communicatiebranche). Welke ZZP’er zal zich niet willen laten bijspijkeren aan de hand van gedegen kwaliteitsmaatstaven om daarna weer aan te sluiten bij de marktvraag. Een leven lang leren is een prachtig systeem waarbij je eigen regie op je carrière kan voeren.
Hoe vind je nu de juiste professional in de vijver met vreemde soorten?
De vijver van communicatiespecialisten bestaat uit honderdduizenden specialisten, die zich verstoppen bij bureaus, eenmansbedrijven, de overheid en het bedrijfsleven. De juiste experts vinden voor een tijdelijke klus of als toekomstige werknemer is nog tijdrovend. Hoe meet je de kwaliteit van deze vaklui? Wie is de beunhaas en wie die ene juiste gekwalificeerde vakvrouw?
De oplossing ligt bij de markt wordt door iedereen geroepen. Dat klopt. Het gaat absoluut over de aansluiting tussen onderwijs, vak en markt. Maar de markt zou zich wel moeten vergewissen wat kwaliteit is van deze vele vreemde eenden in een overvolle vijver. Gelukkig kan de communicatie-, HR-manager en crisisbaas nu in de vacature de branchestandaard vermelden van het register van Stichting Commtop beschikbaar is gemaakt. Zet dit en het niveau dat je wenst onderop in je vacaturetekst, als een soort Intel Inside en verder is het appeltje-eitje. Tenminste, als iedereen het dan maar doet. Toch?
Marcel Kolder is kanteldenker en eigenaar van Draoidh bv – een ander communicatiebureau
Voor meer info: Burgerkracht met Burgermacht.
(https://www.boombestuurskunde.nl/bestuurskunde/catalogus/burgerkracht-met-burgermacht-1)